„Ogólne zasady postępowania z dzieckiem o opóźnionym rozwoju mowy lub afatycznym (o zaburzonym rozwoju mowy i języka). Wskazówki dla rodziców.”



Mowa

należy mówić do dziecka nieco wolniej, eksponując ważne w zdaniu słowa poprzez ich podkreślenie głosem, intonacją, akcentem. Jeśli nawet nasze dziecko nie ma poważniejszych trudności w rozumieniu mowy, to i tak wolniej odbiera komunikaty słowne

używajmy raczej prostych i krótkich zdań; zdanie długie i złożone nie będzie zrozumiałe, a dodatkowo nie stanowi dla dziecka dostępnego wzorca do naśladowania

akceptujmy gesty, miny, których dziecko używa w celach komunikacyjnych, ale starajmy się sami powiedzieć w prostej formie to, co dziecko chciało nam przekazać

zwracajmy uwagę na samodzielne i spontaniczne słowa dziecka, „podtrzymujmy je” (przedłużajmy ich trwanie), powtarzając po dziecku bezpośrednio, a potem do nich wracając. Może to być nawet prosty dźwięk, sylaba, która dla dziecka ma znaczenie

możemy dodawać jeszcze jedno słowo, rozbudowywać wypowiedź dziecka, lub objaśniać prostym, ale bardziej „dojrzałym” wyrazem to, co powiedziało dziecko

czasem można więc delikatnie poprawić to, co powiedziało dziecko, nie zawsze wymagając powtórzenia poprawnej formy wyrazu

uczmy dziecko prostych słów zaczynając od sylab otwartych, w zabawie zachęcając do powtarzania, łącząc z gestem, mimiką, co ułatwia dziecku zapamiętanie

nie używajmy zmiękczeń, zdrobnień, które „zacierają” wyrazistość budowy słowa

słowo zawsze coś znaczy, pamiętajmy, żeby łączyć słowa – nazwy z konkretnymi zabawkami, przedmiotami lub obrazkami

Motywacja, uwaga

do zabaw językowych trzeba wybierać odpowiedni moment, dziecko nie może być zmęczone, głodne, rozdrażnione

wiadomo, że chętnie „rozmawia” przed snem, podczas kąpieli lub w łóżku

obserwujmy indywidualne preferencje naszego dziecka, zapamiętujmy, kiedy jest najbardziej zainteresowane nauką

starajmy się o kontakt wzrokowy z dzieckiem, które powinno obserwować twarz, głównie usta mówiącego

dzieci o zaburzonym rozwoju mowy, często z różnych powodów nie lubią ćwiczeń przed lustrem

warto stosować różnorodne zabawki, pomoce, niektóre proste, ale bliskie dziecku, można wykonać „wspólnymi siłami”

nagradzajmy dziecko za próby mówienia – np. klaszcząc, ciesząc się, chwaląc, nawet za minimalny sukces

Emocje

podążajmy za dzieckiem, okazujmy mu cierpliwość, zrozumienie, życzliwość

akceptujmy jego ograniczenia, chwaląc starania , wzmacniając chęć komunikowania się z nami

słuchajmy go uważnie, nie wprowadzajmy atmosfery pośpiechu

zachęcajmy dziecko do okazywania uczuć, ale tez w miarę potrzeby chrońmy przed nadmiernymi emocjami, uczmy kontroli emocji szczególnie negatywnych (odwracanie uwagi, milczenie, odroczenie naszej reakcji

stwarzajmy sytuacje będące dla dziecka źródłem pozytywnych emocji

Ważne

Nie polegajmy wyłącznie na sobie, szukajmy pomocy u specjalistów. Są nimi: logopeda, psycholog, neurolog, audiolog, terapeuta integracji sensorycznej, nauczyciel rytmiki i inni.
Oczywiście dobierajmy zajęcia z rozsądkiem. Bardzo ważny jest kontakt z grupa rówieśniczą, czyli przedszkole.
Dobrze jest mięć kogoś, komu możemy zaufać. Powinna być to osoba otwarta na sugestie i spostrzeżenia rodziców, nie ferująca zbyt szybkich diagnoz – „wyroków”.

Opracowała:
Anna Paluch